Đề 13 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Tín dụng ngân hàng

Hợp đồng tín dụng là văn bản pháp lý quan trọng, cần có các điều khoản cơ bản như mục đích vay, số tiền vay, thời hạn vay, lãi suất, phương thức trả nợ, biện pháp đảm bảo (nếu có),… Cam kết về đạo đức kinh doanh không phải là điều khoản bắt buộc trong hợp đồng tín dụng.

Thẻ tín dụng là sản phẩm tín dụng phổ biến dành cho khách hàng cá nhân, cho phép chi tiêu trước và trả tiền sau. Các sản phẩm còn lại như tín dụng dự án, tín dụng hợp vốn, tín dụng thư thường dành cho doanh nghiệp hoặc tổ chức.

Rủi ro tín dụng, hay rủi ro vỡ nợ, phát sinh khi người vay không thực hiện đúng nghĩa vụ trả nợ gốc và lãi cho ngân hàng theo thỏa thuận, gây tổn thất cho ngân hàng.

Lãi suất tín dụng chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, bao gồm chi phí hoạt động của ngân hàng, mức độ rủi ro của khoản vay, lãi suất huy động vốn, chính sách của Ngân hàng Nhà nước và cả yếu tố cạnh tranh trên thị trường.

Tín dụng ngắn hạn có kỳ hạn dưới 1 năm, phù hợp với nhu cầu vốn lưu động của doanh nghiệp, thường là các khoản vay bổ sung vốn lưu động, thanh toán hàng tồn kho, công nợ ngắn hạn.

Nợ xấu (nợ có vấn đề, nợ khó đòi) là các khoản nợ quá hạn thanh toán và được đánh giá là có khả năng không thu hồi được hoặc chỉ thu hồi được một phần, gây tổn thất cho ngân hàng.

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc, lãi suất tái chiết khấu và nghiệp vụ thị trường mở là các công cụ chính sách tiền tệ trực tiếp tác động đến hoạt động tín dụng. Chính sách tài khóa là công cụ của Chính phủ, không thuộc chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước.

Quy trình cấp tín dụng thường bắt đầu bằng việc ngân hàng tiếp nhận và xử lý hồ sơ vay vốn từ khách hàng. Sau đó là các bước thẩm định, phê duyệt và cuối cùng là giải ngân vốn vay.

Trong giai đoạn kinh tế khó khăn, nhiều doanh nghiệp và cá nhân gặp khó khăn về tài chính, giảm thu nhập, mất khả năng trả nợ, dẫn đến nợ xấu gia tăng trong hệ thống ngân hàng.

Trong giai đoạn suy thoái kinh tế, Ngân hàng Nhà nước thường nới lỏng chính sách tiền tệ, bao gồm cả chính sách tín dụng, để tăng cung tiền, giảm lãi suất, khuyến khích đầu tư và tiêu dùng, từ đó kích thích tăng trưởng kinh tế.

Hệ số LDR (Tỷ lệ tín dụng trên huy động) phản ánh tỷ lệ vốn huy động được ngân hàng sử dụng để cho vay. Hệ số này càng cao cho thấy ngân hàng càng sử dụng nhiều vốn huy động vào hoạt động tín dụng.

Tín dụng tiêu dùng tín chấp (vay tín chấp) thường có lãi suất cao nhất vì rủi ro cao hơn do không có tài sản đảm bảo và đối tượng khách hàng thường có thu nhập trung bình hoặc thấp hơn, tiềm ẩn rủi ro vỡ nợ cao hơn.

Bảo lãnh của bên thứ ba (cá nhân hoặc tổ chức có uy tín, năng lực tài chính) là một hình thức bảo đảm tín dụng phổ biến, trong đó bên bảo lãnh cam kết trả nợ thay cho người vay nếu người vay không có khả năng trả nợ. Vay tín chấp không có bảo đảm, cam kết trả nợ bằng lương chỉ là một phần đánh giá khả năng trả nợ, không phải là hình thức bảo đảm.

Phân loại nợ giúp ngân hàng đánh giá chính xác chất lượng các khoản nợ, từ đó xác định mức độ rủi ro và trích lập dự phòng rủi ro tín dụng phù hợp, đảm bảo an toàn hoạt động.

Thế chấp bằng tài sản là một biện pháp đảm bảo tiền vay phổ biến, giúp ngân hàng giảm thiểu rủi ro khi người vay không có khả năng trả nợ. Tài sản thế chấp có thể là bất động sản, động sản, giấy tờ có giá trị,…

Tín dụng ngân hàng cung cấp nguồn vốn quan trọng cho các hoạt động kinh tế, từ đầu tư sản xuất, kinh doanh đến tiêu dùng, giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và nâng cao đời sống.

Tín dụng ngân hàng là quan hệ kinh tế, trong đó ngân hàng chuyển giao quyền sử dụng vốn cho khách hàng trong một thời gian nhất định, dựa trên nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi.

Chính sách tín dụng quốc gia hướng tới các mục tiêu vĩ mô như ổn định tiền tệ, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng. Tối đa hóa lợi nhuận cho ngân hàng thương mại là mục tiêu của từng ngân hàng, không phải mục tiêu của chính sách tín dụng quốc gia.

Cho vay vượt quá giới hạn tín dụng theo quy định là hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động ngân hàng, có thể gây ra rủi ro hệ thống và ảnh hưởng đến an toàn hoạt động của ngân hàng.

Mặc dù tín dụng thuê mua có nhiều ưu điểm, nhưng nhược điểm lớn nhất là tổng chi phí mà khách hàng phải trả (bao gồm tiền thuê và lãi) thường cao hơn so với các hình thức mua hoặc vay vốn khác.

Tăng trưởng tín dụng quá nhanh và không kiểm soát có thể tạo ra dòng vốn dư thừa đổ vào các kênh đầu tư rủi ro, gây ra bong bóng tài sản (bất động sản, chứng khoán), và tiềm ẩn nguy cơ bất ổn kinh tế vĩ mô khi bong bóng vỡ.

Ngân hàng có quyền từ chối cấp tín dụng nếu khách hàng không chứng minh được khả năng trả nợ, không đáp ứng các tiêu chí thẩm định tín dụng, hoặc có rủi ro tín dụng cao. Các trường hợp còn lại thường là điều kiện thuận lợi để được cấp tín dụng.

Tín dụng tiêu dùng là các khoản vay phục vụ nhu cầu tiêu dùng của cá nhân và hộ gia đình. Vay vốn đầu tư dự án bất động sản thường được xếp vào tín dụng doanh nghiệp hoặc tín dụng bất động sản, không phải tín dụng tiêu dùng.

Nới lỏng điều kiện cho vay có thể làm tăng trưởng tín dụng nhưng đồng thời cũng làm tăng rủi ro tín dụng. Các biện pháp còn lại như thẩm định kỹ lưỡng, đa dạng hóa danh mục và trích lập dự phòng đều nhằm mục đích hạn chế rủi ro tín dụng.

Thời hạn ân hạn (grace period) là khoảng thời gian sau khi giải ngân vốn vay mà người vay được phép chưa phải trả nợ gốc hoặc cả gốc và lãi, thường áp dụng cho các khoản vay trung và dài hạn để người vay có thời gian ổn định sản xuất kinh doanh hoặc thu nhập.

Tái cơ cấu nợ là biện pháp hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn tạm thời trong việc trả nợ (do thiên tai, dịch bệnh, biến động thị trường,…) bằng cách điều chỉnh kỳ hạn, lãi suất, hoặc các điều khoản khác của khoản vay, giúp khách hàng vượt qua khó khăn và có khả năng trả nợ.

Giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho phép ngân hàng thương mại sử dụng nhiều vốn hơn để cho vay, làm tăng lượng tiền cung ứng trong nền kinh tế và có xu hướng làm giảm lãi suất.

Các nguyên tắc cơ bản của tín dụng ngân hàng bao gồm tính hoàn trả, tính thời hạn và tính tín nhiệm. Tính rủi ro là một đặc điểm vốn có của hoạt động tín dụng, không phải là một nguyên tắc.

Ngân hàng đánh giá năng lực trả nợ của doanh nghiệp dựa trên các yếu tố khách quan như tình hình tài chính, lịch sử tín dụng, năng lực quản lý, vị thế cạnh tranh,… Sở thích cá nhân của chủ doanh nghiệp không phải là yếu tố đánh giá năng lực trả nợ.

Công khai, minh bạch thông tin về sản phẩm, dịch vụ tín dụng giúp khách hàng có đầy đủ thông tin để lựa chọn, so sánh và đưa ra quyết định, đồng thời tăng cường trách nhiệm giải trình của ngân hàng.