Đề 2 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Quản trị logistics

Vận tải đường biển có ưu điểm về chi phí thấp và khả năng vận chuyển khối lượng hàng hóa lớn trên khoảng cách xa, đặc biệt phù hợp cho hàng hóa không yêu cầu thời gian giao hàng nhanh chóng.

Cross-docking là kỹ thuật kho bãi giúp tăng tốc độ luân chuyển hàng hóa bằng cách hạn chế tối đa thời gian lưu kho. Hàng hóa được chuyển trực tiếp từ khu vực nhận hàng đến khu vực giao hàng, thường chỉ dừng lại để phân loại và ghép đơn hàng.

Last-mile delivery (giao hàng chặng cuối) là giai đoạn cuối cùng và thường tốn kém nhất trong quá trình vận chuyển, liên quan đến việc đưa hàng hóa từ trung tâm phân phối hoặc trung tâm trung chuyển đến địa chỉ giao hàng cuối cùng của khách hàng (hộ gia đình, văn phòng...). Giai đoạn này thường phức tạp do mật độ giao hàng cao, khoảng cách giao hàng ngắn và yêu cầu về thời gian giao hàng linh hoạt.

Mô hình `3Ps` (People, Planet, Profit) là nền tảng của phát triển bền vững, bao gồm cả trong quản lý chuỗi cung ứng. Nó nhấn mạnh sự cân bằng giữa trách nhiệm xã hội (People), bảo vệ môi trường (Planet) và hiệu quả kinh tế (Profit). Chuỗi cung ứng bền vững hướng đến việc tối ưu hóa cả ba yếu tố này.

JIT là phương pháp quản lý tồn kho hướng đến việc giảm thiểu chi phí lưu kho và lãng phí bằng cách chỉ nhận hàng hoặc sản xuất hàng hóa khi có nhu cầu thực tế phát sinh. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ với nhà cung cấp và khả năng dự báo nhu cầu chính xác.

Kho mát hoặc kho lạnh được thiết kế đặc biệt để duy trì nhiệt độ và độ ẩm ổn định, phù hợp để bảo quản các loại hàng hóa nhạy cảm với nhiệt độ như thực phẩm tươi sống, dược phẩm, hóa chất đặc biệt, đảm bảo chất lượng sản phẩm trong quá trình lưu trữ.

Nguyên tắc `7 Đúng` của logistics tập trung vào việc cung cấp đúng sản phẩm, đúng số lượng, đúng điều kiện, đúng địa điểm, đúng thời gian, đúng khách hàng và đúng chi phí. `Đúng giá` thuộc về chiến lược giá, không nằm trong `7 Đúng` của logistics.

Vận tải đường hàng không có ưu điểm vượt trội về tốc độ, phù hợp với hàng hóa có giá trị cao, dễ hư hỏng, hoặc yêu cầu thời gian giao hàng rất gấp. Tuy nhiên, chi phí vận tải hàng không thường cao hơn đáng kể so với các phương thức khác.

TMS (Transportation Management System) là hệ thống phần mềm chuyên dụng để quản lý và tối ưu hóa các hoạt động vận tải. TMS hỗ trợ lập kế hoạch vận chuyển, lựa chọn phương thức và tuyến đường tối ưu, quản lý đội xe, theo dõi lô hàng, và phân tích hiệu quả vận tải.

Bullwhip effect (hiệu ứng roi da) là hiện tượng nhu cầu thị trường bị khuếch đại và biến động mạnh hơn khi truyền ngược lên các khâu đầu chuỗi cung ứng (từ nhà bán lẻ đến nhà sản xuất). Điều này dẫn đến việc dự báo sai lệch, tồn kho dư thừa hoặc thiếu hụt, và tăng chi phí.

Fill Rate (tỷ lệ lấp đầy đơn hàng) là chỉ số đo lường khả năng đáp ứng nhu cầu khách hàng từ lượng hàng tồn kho hiện có. Fill Rate cao cho thấy doanh nghiệp có khả năng đáp ứng nhu cầu tốt, giảm thiểu tình trạng mất doanh thu do thiếu hàng.

Chiến lược Postponement (hoãn lại) là việc trì hoãn các hoạt động tùy biến sản phẩm (ví dụ: lắp ráp cuối cùng, đóng gói theo yêu cầu, dán nhãn) cho đến khi có thông tin chắc chắn về nhu cầu cụ thể của khách hàng. Điều này giúp giảm rủi ro tồn kho thành phẩm không bán được và tăng tính linh hoạt đáp ứng nhu cầu đa dạng.

Mô hình SERVQUAL (Service Quality) là công cụ đo lường chất lượng dịch vụ dựa trên việc so sánh giữa kỳ vọng của khách hàng về dịch vụ lý tưởng và cảm nhận thực tế của họ về dịch vụ đã nhận được. Khoảng cách giữa kỳ vọng và cảm nhận càng nhỏ, chất lượng dịch vụ càng cao.

Thuê ngoài 3PL cho phép doanh nghiệp chuyển giao các hoạt động logistics cho các chuyên gia bên ngoài, giúp doanh nghiệp tập trung nguồn lực vào các hoạt động cốt lõi (sản xuất, marketing, R&D) và tận dụng chuyên môn, quy mô của 3PL để giảm chi phí và nâng cao hiệu quả logistics.

Vận đơn đa phương thức là chứng từ vận tải duy nhất bao gồm toàn bộ quá trình vận chuyển bằng nhiều phương thức khác nhau, xác định trách nhiệm của người vận tải đa phương thức đối với hàng hóa từ điểm khởi hành đến điểm đích cuối cùng.

Incoterms (International Commercial Terms) là bộ quy tắc thương mại quốc tế do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành, quy định về trách nhiệm và chi phí giữa người mua và người bán trong các giao dịch thương mại quốc tế, bao gồm các điều khoản về giao hàng, rủi ro, chi phí vận tải, bảo hiểm và thủ tục hải quan.

Thời gian giao hàng trung bình là một KPI quan trọng trong vận tải, phản ánh khả năng đáp ứng thời gian giao hàng cam kết và hiệu quả của quá trình vận chuyển. Các KPI khác liên quan đến tồn kho, sự hài lòng của khách hàng hoặc sản xuất nhưng không trực tiếp đo lường hiệu quả vận tải.

Logistics ngược tập trung vào dòng chảy hàng hóa ngược lại từ điểm tiêu thụ về nguồn gốc, thường liên quan đến việc thu hồi sản phẩm lỗi, hàng trả lại, bao bì tái chế, hoặc phế liệu. Mục tiêu là tái sử dụng, tái chế hoặc xử lý hàng hóa một cách hiệu quả và bền vững.

Hedging (phòng ngừa rủi ro) là biện pháp chuyển giao rủi ro cho một bên thứ ba, thường thông qua các công cụ tài chính như hợp đồng bảo hiểm hoặc hợp đồng tương lai. Mục tiêu là giảm thiểu tổn thất tài chính khi rủi ro xảy ra, chứ không phải loại bỏ hoàn toàn rủi ro.

Phân tích ABC phân loại hàng tồn kho thành ba nhóm (A, B, C) dựa trên giá trị sử dụng hoặc giá trị đóng góp vào doanh thu. Nhóm A chiếm tỷ lệ nhỏ về số lượng nhưng giá trị lớn nhất, cần được quản lý chặt chẽ nhất.

Khi dữ liệu lịch sử không đủ hoặc không đáng tin cậy, dự báo định tính (qualitative forecasting) là lựa chọn phù hợp. Các phương pháp định tính như Delphi, phỏng vấn chuyên gia, khảo sát thị trường dựa trên ý kiến chủ quan và kinh nghiệm để dự đoán nhu cầu tương lai. Các phương pháp định lượng đòi hỏi dữ liệu lịch sử đủ lớn để phân tích và xây dựng mô hình.

Mô hình SCOR (Supply Chain Operations Reference) là một khung tham chiếu chuẩn hóa để mô tả, phân tích và cải tiến các quy trình chuỗi cung ứng. SCOR xác định 5 quy trình quản lý chuỗi cung ứng cốt lõi: Plan (Lập kế hoạch), Source (Nguồn cung ứng), Make (Sản xuất), Deliver (Giao hàng) và Return (Trả hàng).

Kho CFS (Container Freight Station) là khu vực kho bãi dùng để tập kết, phân loại, đóng gói/dỡ hàng lẻ (LCL) và thực hiện các thủ tục hải quan ban đầu đối với hàng hóa nhập khẩu hoặc xuất khẩu. CFS đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng quốc tế, đặc biệt đối với hàng lẻ.

EDI (Trao đổi dữ liệu điện tử) là công nghệ cho phép các doanh nghiệp trao đổi thông tin thương mại (đơn hàng, hóa đơn, thông báo giao hàng...) một cách tự động và chuẩn hóa qua mạng máy tính. EDI giúp giảm thiểu lỗi do nhập liệu thủ công, tăng tốc độ xử lý và hiệu quả giao tiếp trong chuỗi cung ứng.

Marketing sản phẩm là hoạt động thuộc lĩnh vực Marketing, không trực tiếp thuộc phạm vi cốt lõi của quản trị logistics. Quản trị logistics tập trung vào các hoạt động liên quan đến dòng chảy vật chất và thông tin trong chuỗi cung ứng.

Dropshipping là mô hình logistics phổ biến trong thương mại điện tử, trong đó nhà bán lẻ không cần lưu trữ hàng hóa. Khi có đơn hàng, nhà bán lẻ chuyển đơn hàng và thông tin khách hàng cho nhà cung cấp (hoặc nhà sản xuất), và nhà cung cấp sẽ trực tiếp vận chuyển hàng hóa đến tay khách hàng. Nhà bán lẻ đóng vai trò trung gian marketing và bán hàng.

Customer Service trong logistics tập trung vào các yếu tố liên quan đến chất lượng dịch vụ cung cấp cho khách hàng trong quá trình logistics, như độ tin cậy, khả năng đáp ứng, giao tiếp, sự đồng cảm và hữu hình. `Giá thành sản phẩm` là yếu tố thuộc về chiến lược giá và marketing, không trực tiếp thuộc phạm trù Customer Service logistics.

Mục tiêu cốt lõi của quản trị logistics là cân bằng giữa việc đáp ứng nhu cầu và mong đợi của khách hàng (về thời gian, địa điểm, chất lượng dịch vụ) đồng thời tối ưu hóa chi phí liên quan đến các hoạt động logistics.

Lean Logistics, tương tự như Lean Manufacturing, tập trung vào việc xác định và loại bỏ tất cả các loại lãng phí (7 loại lãng phí chính theo Toyota Production System) trong hoạt động logistics, bao gồm lãng phí do vận chuyển, tồn kho, di chuyển, chờ đợi, sản xuất thừa, thao tác thừa và lỗi/khuyết tật. Mục tiêu là tối ưu hóa quy trình và tăng hiệu quả.

Điện thoại bàn analog là công nghệ truyền thông truyền thống, lạc hậu so với các công nghệ hiện đại đang được ứng dụng rộng rãi trong logistics như GPS (theo dõi vị trí), IoT (kết nối và thu thập dữ liệu từ thiết bị), và WMS (quản lý hoạt động kho bãi).