Đề 3 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Tổ chức quản lý y tế

Ứng dụng công nghệ thông tin trong y tế nhằm mục đích tối ưu hóa các quy trình làm việc, cải thiện khả năng tiếp cận thông tin, nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng dịch vụ y tế.

Trạm y tế xã là đơn vị y tế gần dân nhất, thuộc tuyến y tế cơ sở, có nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu và thực hiện các chương trình y tế tại cộng đồng.

Văn hóa tổ chức (bao gồm giá trị, niềm tin, chuẩn mực) có vai trò rất quan trọng, ảnh hưởng đến cách thức mọi người làm việc, giao tiếp, ra quyết định và phối hợp với nhau trong bệnh viện. Văn hóa tổ chức mạnh và tích cực sẽ thúc đẩy hiệu quả quản lý và chất lượng dịch vụ.

Ưu tiên hàng đầu khi xảy ra sự cố y khoa là phải hành động ngay lập tức để giảm thiểu tối đa hậu quả cho người bệnh, đảm bảo an toàn và sức khỏe của người bệnh. Các bước khác như báo cáo, tìm nguyên nhân, rút kinh nghiệm cũng quan trọng nhưng phải sau khi đã xử lý tình huống khẩn cấp.

Hệ thống điều hòa không khí là một hệ thống kỹ thuật trong bệnh viện, không phải là một thành phần của hệ thống thông tin quản lý bệnh viện (HIS). HIS bao gồm các phần mềm quản lý thông tin liên quan đến hoạt động chuyên môn và hành chính của bệnh viện.

Quản lý theo mục tiêu (Management by Objectives - MBO) là phương pháp quản lý tập trung vào việc thiết lập mục tiêu rõ ràng, cụ thể, có thể đo lường, có tính khả thi, phù hợp và có thời hạn (SMART). Sau đó, các hoạt động quản lý sẽ hướng tới việc đạt được các mục tiêu này.

Hệ thống quản lý y tế theo chiều dọc (hay còn gọi là hệ thống tập trung) thường có xu hướng tập trung quyền lực ra quyết định ở cấp quản lý cao nhất, sau đó truyền đạt xuống các cấp dưới để thực hiện.

Quản lý chăm sóc sức khỏe ban đầu (Primary Health Care - PHC) nhấn mạnh vào việc cung cấp dịch vụ y tế toàn diện, liên tục, phối hợp và dễ tiếp cận, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân, đặc biệt ở tuyến cơ sở.

Ở các nước đang phát triển, nguồn lực tài chính và nhân lực y tế thường hạn chế và phân bố không đồng đều giữa thành thị và nông thôn, vùng sâu vùng xa, gây ra nhiều khó khăn trong việc cung cấp dịch vụ y tế chất lượng và công bằng.

Dân số già hóa dẫn đến sự gia tăng đáng kể nhu cầu chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là các dịch vụ chăm sóc dài hạn, điều trị và quản lý các bệnh mãn tính liên quan đến tuổi tác. Điều này đặt ra nhiều thách thức cho hệ thống y tế về nguồn lực, cơ sở vật chất và mô hình chăm sóc.

Điều dưỡng trưởng là người chịu trách nhiệm quản lý toàn bộ hoạt động điều dưỡng trong khoa, bao gồm phân công công việc, giám sát chất lượng chăm sóc, đào tạo nhân viên, phối hợp với các bộ phận khác để đảm bảo người bệnh được chăm sóc tốt nhất.

Quản lý phân tán (hay còn gọi là phi tập trung) là hình thức quản lý mà quyền ra quyết định và trách nhiệm được phân chia và ủy quyền cho các cấp quản lý thấp hơn trong tổ chức, tạo sự linh hoạt và chủ động ở các cấp thực thi.

Quản lý chất lượng toàn diện (Total Quality Management - TQM) là phương pháp quản lý tập trung vào việc cải tiến không ngừng các quy trình, hệ thống để nâng cao chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của khách hàng (người bệnh và nhân viên y tế).

Công suất sử dụng giường bệnh là chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ hiệu quả trong việc sử dụng nguồn lực giường bệnh của bệnh viện. Chỉ số này cho biết tỷ lệ phần trăm giường bệnh được sử dụng trên tổng số giường bệnh có sẵn trong một khoảng thời gian nhất định.

Mô hình DRG thanh toán theo nhóm bệnh có liên quan, với một mức giá cố định cho mỗi nhóm. Điều này tạo động lực cho bệnh viện quản lý chi phí hiệu quả, giảm thời gian nằm viện không cần thiết và tập trung vào hiệu quả điều trị, vì chi phí vượt quá mức trọn gói bệnh viện phải tự chịu.

Bảo hiểm y tế xã hội là hình thức bảo hiểm y tế do nhà nước tổ chức và quản lý, dựa trên nguyên tắc đóng góp của cộng đồng và sự hỗ trợ của nhà nước, hướng tới mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân.

Mô hình tuyến trên hỗ trợ tuyến dưới mang lại nhiều lợi ích: giảm tải cho tuyến trên bằng cách chuyển giao kỹ thuật và bệnh nhân ổn định về tuyến dưới; nâng cao năng lực chuyên môn cho tuyến dưới thông qua đào tạo, chuyển giao; và về lâu dài có thể góp phần tiết kiệm chi phí y tế do giảm chi phí đi lại, nằm viện tuyến trên.

Tỷ lệ hài lòng của người bệnh là một chỉ số đầu ra (outcome indicator), phản ánh kết quả cuối cùng của quá trình cung cấp dịch vụ y tế, cho thấy mức độ đáp ứng nhu cầu và mong đợi của người bệnh.

Mặc dù cơ sở vật chất, giá cả và vị trí đều quan trọng, nhưng đội ngũ nhân viên y tế có trình độ chuyên môn và thái độ phục vụ tốt mới là yếu tố then chốt quyết định chất lượng chuyên môn và sự hài lòng của người bệnh đối với dịch vụ y tế.

Quản lý tài chính bệnh viện là một lĩnh vực quản lý riêng biệt, mặc dù có liên quan đến nhân lực (chi phí lương, thưởng), nhưng không trực thuộc phạm vi quản lý nhân lực y tế. Quản lý nhân lực y tế tập trung vào các hoạt động liên quan đến con người trong tổ chức y tế.

Chi phí cơ hội trong kinh tế y tế và quản lý tài chính đề cập đến giá trị của lợi ích tiềm năng bị mất đi khi chọn một phương án này thay vì phương án khác. Ví dụ, chi phí cơ hội của việc đầu tư vào trang thiết bị A có thể là lợi ích không đạt được nếu thay vào đó đầu tư vào đào tạo nhân lực.

Bước đầu tiên trong quản lý rủi ro là phải xác định được các loại rủi ro có thể xảy ra trong bệnh viện và phân loại chúng (rủi ro lâm sàng, rủi ro tài chính, rủi ro hành chính…). Sau khi xác định rủi ro mới có thể đánh giá, xây dựng kế hoạch và giảm thiểu.

Chức năng kiểm soát trong quản lý là quá trình theo dõi, đo lường và đánh giá hiệu suất thực tế so với kế hoạch và mục tiêu đã đề ra, từ đó đưa ra các điều chỉnh cần thiết.

Văn hóa tổ chức bệnh viện là yếu tố thuộc môi trường bên trong của tổ chức y tế. Các yếu tố còn lại (chính sách, công nghệ, kinh tế - xã hội) đều là các yếu tố bên ngoài, có ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động và quản lý của tổ chức y tế.

Phương pháp hợp tác trong giải quyết xung đột hướng tới việc tìm ra giải pháp mà cả hai bên đều chấp nhận được và đáp ứng được nhu cầu của cả hai bên. Phương pháp này giúp duy trì mối quan hệ tích cực, xây dựng lòng tin và tạo môi trường làm việc hiệu quả hơn.

Bộ Y tế, ở cấp trung ương, là cơ quan chính phủ chịu trách nhiệm cao nhất trong việc xây dựng và ban hành các chiến lược, chính sách y tế trên phạm vi toàn quốc.

Chuỗi cung ứng dịch vụ y tế là một khái niệm rộng, bao gồm toàn bộ quá trình từ việc đảm bảo các nguồn lực đầu vào (nhân lực, vật tư, tài chính, thông tin) đến khi dịch vụ y tế được cung cấp cho người bệnh và kết thúc bằng quá trình thanh toán và đánh giá hiệu quả dịch vụ.

Đạo đức y tế là hệ thống các nguyên tắc và giá trị hướng dẫn hành vi của tất cả các bên liên quan trong lĩnh vực y tế, bao gồm cả quản lý. Đạo đức y tế là nền tảng để xây dựng các chính sách, quy trình và ra quyết định trong quản lý y tế, đảm bảo sự công bằng, nhân văn và vì lợi ích tốt nhất của người bệnh.

Y tế dự phòng tập trung vào các hoạt động nhằm ngăn chặn sự xuất hiện và lây lan của bệnh tật, cũng như nâng cao sức khỏe cho cộng đồng thông qua các biện pháp chủ động.

Nguyên tắc tự chủ tài chính hoàn toàn không phải là nguyên tắc cơ bản trong quản lý bệnh viện công lập ở nhiều quốc gia, nơi bệnh viện thường nhận được sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước. Các nguyên tắc còn lại (tập trung dân chủ, một thủ trưởng, phân công phân cấp) là các nguyên tắc quản lý phổ biến.