Đề 9 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Tín dụng ngân hàng

Dự phòng rủi ro tín dụng là khoản tiền được ngân hàng trích lập để dự phòng cho các tổn thất tiềm ẩn do nợ xấu gây ra. Khi nợ xấu phát sinh và không thể thu hồi, ngân hàng sẽ sử dụng quỹ dự phòng này để bù đắp, giảm thiểu ảnh hưởng đến lợi nhuận và vốn chủ sở hữu.

Phân loại nợ là quá trình đánh giá, xếp hạng các khoản nợ theo mức độ rủi ro. Mục đích chính là để ngân hàng có thể đánh giá chính xác chất lượng danh mục tín dụng, xác định mức độ rủi ro tiềm ẩn và trích lập dự phòng rủi ro phù hợp, đảm bảo an toàn hoạt động.

Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu là một chỉ số tài chính quan trọng giúp ngân hàng đánh giá mức độ đòn bẩy tài chính và khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Tỷ lệ này càng cao, doanh nghiệp càng phụ thuộc vào nợ và rủi ro tài chính càng lớn.

Nguyên tắc `có đảm bảo′ nhấn mạnh việc các khoản vay nên có tài sản đảm bảo hoặc bên thứ ba bảo lãnh. Điều này giúp bảo vệ lợi ích của ngân hàng trong trường hợp người vay không có khả năng trả nợ, bằng cách cung cấp nguồn thu thứ hai để thu hồi vốn.

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là tỷ lệ phần trăm tiền gửi mà ngân hàng thương mại phải giữ lại tại Ngân hàng Trung ương và không được sử dụng để cho vay. Khi tỷ lệ này tăng lên, khả năng cho vay của ngân hàng thương mại giảm do lượng vốn khả dụng để cho vay ít đi.

Kỳ hạn tín dụng, hay thời hạn vay, là khoảng thời gian mà người đi vay có nghĩa vụ phải trả hết nợ gốc và lãi cho ngân hàng, tính từ thời điểm khoản vay được giải ngân. Kỳ hạn tín dụng là một trong những điều khoản quan trọng của hợp đồng tín dụng.

Thế chấp∕cầm cố tài sản là hình thức đảm bảo tín dụng phổ biến nhất do giảm thiểu rủi ro cho ngân hàng. Trong trường hợp người vay không trả được nợ, ngân hàng có quyền thu giữ và thanh lý tài sản đảm bảo để thu hồi vốn.

Đa dạng hóa danh mục tín dụng giúp ngân hàng phân tán rủi ro. Nếu ngân hàng chỉ tập trung cho vay vào một số ít khách hàng hoặc lĩnh vực, khi những khách hàng hoặc lĩnh vực này gặp khó khăn, ngân hàng sẽ chịu rủi ro tín dụng rất lớn. Đa dạng hóa giúp giảm thiểu tác động tiêu cực này.

Bưu điện có thể cung cấp một số dịch vụ tài chính, nhưng không phải là kênh phân phối phổ biến cho các sản phẩm tín dụng ngân hàng. Các kênh phân phối chính bao gồm mạng lưới chi nhánh, phòng giao dịch, kênh trực tuyến và đội ngũ nhân viên tín dụng trực tiếp tiếp cận khách hàng.

Điểm khác biệt chính yếu nhất giữa tín dụng tiêu dùng và tín dụng sản xuất nằm ở mục đích sử dụng vốn vay. Tín dụng tiêu dùng nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu cá nhân, hộ gia đình (mua sắm, nhà ở, du lịch…), trong khi tín dụng sản xuất phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Năng lực quản trị rủi ro là yếu tố bên trong, thuộc về năng lực và hoạt động quản lý của chính ngân hàng. Các yếu tố còn lại (tình hình kinh tế vĩ mô, chính sách tiền tệ, quy định pháp luật) là các yếu tố bên ngoài, tác động đến hoạt động tín dụng ngân hàng từ môi trường kinh tế và pháp lý.

Tín dụng ngân hàng về bản chất là quan hệ vay mượn vốn, trong đó ngân hàng chuyển giao quyền sử dụng vốn cho người đi vay trong một thời gian nhất định và người đi vay có nghĩa vụ hoàn trả cả gốc và lãi khi đến hạn.

Nợ xấu là các khoản nợ mà ngân hàng đánh giá là có rủi ro cao, người vay có dấu hiệu suy giảm khả năng trả nợ hoặc đã quá hạn thanh toán. Nợ xấu gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động và lợi nhuận của ngân hàng.

Nới lỏng chính sách tiền tệ, đặc biệt là giảm lãi suất, làm giảm chi phí vay vốn. Điều này khuyến khích doanh nghiệp và người dân tăng cường vay vốn để đầu tư và tiêu dùng, từ đó thúc đẩy tăng trưởng tín dụng và hoạt động kinh tế nói chung.

Để kiểm soát lạm phát, Ngân hàng Trung ương thường áp dụng chính sách tiền tệ thắt chặt, trong đó có thắt chặt chính sách tín dụng. Điều này bao gồm tăng lãi suất, kiểm soát tăng trưởng tín dụng, nhằm giảm lượng tiền cung ứng và hạ nhiệt áp lực lạm phát.

Cho vay theo hạn mức tín dụng (ví dụ: thấu chi, thẻ tín dụng) cho phép khách hàng được cấp một hạn mức tín dụng nhất định và có thể sử dụng vốn vay nhiều lần trong hạn mức đó, chỉ trả lãi trên số dư nợ thực tế, do đó rất linh hoạt.

Hệ số LDR (Tỷ lệ tín dụng trên huy động) đo lường mức độ sử dụng vốn huy động để cho vay của ngân hàng. Hệ số LDR cao cho thấy ngân hàng sử dụng phần lớn vốn huy động để cho vay, có thể tiềm ẩn rủi ro thanh khoản nếu nguồn vốn huy động không ổn định.

Bong bóng tín dụng xảy ra khi tín dụng tăng trưởng quá nhanh và mất kiểm soát, dẫn đến dòng vốn đầu tư vào các tài sản (ví dụ: bất động sản, chứng khoán) một cách đầu cơ, đẩy giá tài sản lên cao quá mức giá trị thực. Khi bong bóng vỡ, có thể gây ra khủng hoảng kinh tế.

Mặc dù lợi nhuận là mục tiêu quan trọng của ngân hàng, nhưng chính sách tín dụng ngân hàng, đặc biệt là ở cấp độ quốc gia, tập trung vào các mục tiêu vĩ mô như ổn định tiền tệ, kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tối đa hóa lợi nhuận ngân hàng là mục tiêu ở cấp độ vi mô của từng ngân hàng.

Thấu chi tài khoản vãng lai là hình thức tín dụng ngắn hạn, linh hoạt, cho phép doanh nghiệp chi tiêu vượt quá số dư trên tài khoản của mình trong một hạn mức nhất định. Đây là công cụ hữu ích để tài trợ nhu cầu vốn lưu động ngắn hạn, đáp ứng các chi phí hoạt động hàng ngày.

Cho vay đồng tài trợ (syndicated loan) là hình thức cấp tín dụng mà nhiều ngân hàng cùng tham gia tài trợ cho một dự án hoặc một khách hàng. Hình thức này thường được sử dụng cho các dự án lớn, có nhu cầu vốn rất lớn, vượt quá khả năng cung cấp của một ngân hàng đơn lẻ, đồng thời phân tán rủi ro cho các ngân hàng tham gia.

Rủi ro tín dụng, hay còn gọi là rủi ro vỡ nợ, phát sinh khi người đi vay không có khả năng hoặc không có ý định trả nợ gốc và lãi theo thỏa thuận, gây tổn thất tài chính cho ngân hàng.

Mức độ rủi ro của khoản vay là yếu tố quan trọng nhất vì nó phản ánh khả năng không trả được nợ của người vay. Khoản vay rủi ro cao hơn đòi hỏi lãi suất cao hơn để bù đắp cho rủi ro mà ngân hàng phải gánh chịu.

Tín dụng ngân hàng đóng vai trò then chốt trong tăng trưởng kinh tế. Nó cung cấp nguồn vốn cho doanh nghiệp đầu tư sản xuất, mở rộng kinh doanh và cho người dân tiêu dùng, từ đó thúc đẩy hoạt động kinh tế và tạo ra tăng trưởng.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) là cơ quan quản lý nhà nước cao nhất về hoạt động ngân hàng và tín dụng tại Việt Nam. NHNN có trách nhiệm xây dựng, ban hành và thực thi các chính sách, quy định liên quan đến hoạt động tín dụng, đảm bảo an toàn và hiệu quả của hệ thống ngân hàng.

Thẩm định tín dụng là bước then chốt để ngân hàng đánh giá mức độ tín nhiệm, khả năng trả nợ và các rủi ro tiềm ẩn của khách hàng vay. Kết quả thẩm định là cơ sở quan trọng để ngân hàng quyết định có cấp tín dụng hay không và xác định các điều kiện cấp tín dụng phù hợp.

Khi người vay vi phạm hợp đồng, biện pháp xử lý đầu tiên mà ngân hàng thường áp dụng là cơ cấu lại thời hạn trả nợ. Đây là biện pháp nhẹ nhàng, tạo điều kiện cho người vay khắc phục khó khăn và tiếp tục trả nợ. Các biện pháp khác như khởi kiện, thu giữ tài sản, bán nợ thường được áp dụng sau nếu cơ cấu nợ không thành công.

Tăng cường quảng cáo và khuyến mãi có thể giúp ngân hàng thu hút khách hàng, nhưng không phải là biện pháp trực tiếp để quản lý rủi ro tín dụng. Các biện pháp quản lý rủi ro tín dụng tập trung vào việc đánh giá, giảm thiểu và kiểm soát rủi ro vỡ nợ, chứ không phải tăng quy mô cho vay bằng mọi giá.

Uy tín cá nhân (tín chấp) có thể là một yếu tố xem xét trong quá trình cấp tín dụng, nhưng không được coi là tài sản đảm bảo theo nghĩa truyền thống. Tài sản đảm bảo phải có giá trị vật chất cụ thể, có thể định giá và dễ dàng thanh lý để thu hồi nợ khi cần thiết.

Tăng trưởng tín dụng quá nhanh có thể dẫn đến nhiều hậu quả tiêu cực như lạm phát gia tăng do lượng tiền cung ứng tăng lên, hình thành bong bóng tài sản do dòng vốn tín dụng đổ vào các kênh đầu tư đầu cơ, và tăng rủi ro cho hệ thống ngân hàng khi chất lượng tín dụng suy giảm.