Đề 11 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Quản trị học

Biểu đồ Pareto, dựa trên nguyên tắc Pareto (80/20), giúp xác định và ưu tiên các nguyên nhân quan trọng nhất (thường chiếm 20% nguyên nhân gây ra 80% vấn đề) trong việc giải quyết vấn đề chất lượng.

Ma trận rủi ro là công cụ trực quan hóa giúp đánh giá và phân loại rủi ro dựa trên hai tiêu chí chính: mức độ nghiêm trọng/ảnh hưởng (severity/impact) và khả năng xảy ra (likelihood/probability). Từ đó, ưu tiên xử lý các rủi ro quan trọng nhất.

Lưu đồ (flowchart) là công cụ đồ họa dùng để biểu diễn các bước hoặc giai đoạn trong một quy trình, giúp người quản lý và nhân viên dễ dàng hình dung, phân tích và cải tiến quy trình làm việc.

Tháp nhu cầu Maslow sắp xếp nhu cầu từ bậc thấp đến bậc cao, bắt đầu từ nhu cầu sinh lý (ăn, uống, ngủ), sau đó là nhu cầu an toàn, nhu cầu xã hội, nhu cầu tự trọng và cuối cùng là nhu cầu tự thể hiện.

Nguyên tắc thống nhất chỉ huy khẳng định rằng mỗi nhân viên nên có một và chỉ một người quản lý trực tiếp để tránh sự chồng chéo và mâu thuẫn trong chỉ đạo.

Kế hoạch chiến lược (strategic plan) là loại kế hoạch có phạm vi bao quát toàn bộ tổ chức, xác định mục tiêu dài hạn và phương hướng phát triển chung, thường có thời gian thực hiện từ 3-5 năm trở lên.

Sự khác biệt cốt lõi nằm ở trọng tâm: quản lý thường liên quan đến kiểm soát và duy trì trật tự, trong khi lãnh đạo tập trung vào việc truyền cảm hứng và dẫn dắt sự thay đổi.

Scrum là một framework Agile phổ biến, nhấn mạnh sự linh hoạt, khả năng thích ứng với thay đổi, làm việc theo các sprint ngắn (lặp đi lặp lại), và sự hợp tác chặt chẽ giữa các thành viên trong nhóm dự án.

Lãnh đạo biến đổi tập trung vào việc truyền cảm hứng, khơi dậy tầm nhìn, và tạo động lực mạnh mẽ cho nhân viên để đạt được hiệu suất cao hơn mong đợi, thường thông qua việc thay đổi giá trị, niềm tin và thái độ của họ.

Tuyển dụng (recruitment) là quá trình thu hút một lượng đủ các ứng viên có trình độ phù hợp để lấp đầy các vị trí còn trống trong tổ chức.

Văn hóa tổ chức là hệ thống các giá trị, niềm tin, thái độ, và chuẩn mực chung được chia sẻ bởi các thành viên trong tổ chức, ảnh hưởng đến hành vi và cách thức làm việc của họ.

Tam giác dự án (Project Management Triangle) thể hiện sự ràng buộc giữa phạm vi (scope), thời gian (time), và chi phí (cost). Chất lượng thường được coi là yếu tố trung tâm bị ảnh hưởng bởi sự cân bằng của ba yếu tố này.

Cơ cấu bộ phận (divisional structure) phù hợp với các công ty lớn, đa dạng hóa hoạt động kinh doanh, cho phép quản lý từng lĩnh vực riêng biệt và linh hoạt hơn trong việc đáp ứng nhu cầu thị trường khác nhau.

Kiểm soát đồng thời (concurrent control) diễn ra trong khi hoạt động đang được thực hiện. Mục đích là để giám sát và điều chỉnh kịp thời các sai lệch có thể phát sinh, đảm bảo hoạt động đi đúng hướng.

Quy trình ra quyết định thường bắt đầu bằng việc xác định rõ vấn đề cần giải quyết. Việc nhận diện và định nghĩa vấn đề đúng đắn là bước quan trọng để tìm ra các giải pháp phù hợp.

Lãnh đạo quan liêu (bureaucratic leadership) tập trung vào việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc, quy định và thủ tục. Phong cách này thường phù hợp với các tổ chức lớn, phức tạp, đòi hỏi tính kỷ luật cao và ổn định như tổ chức chính phủ, quân đội hoặc các ngành nghề có tính chất pháp lý cao.

Phân tích SWOT (Điểm mạnh, Điểm yếu, Cơ hội, Thách thức) là công cụ quan trọng trong giai đoạn phân tích môi trường, giúp doanh nghiệp hiểu rõ bối cảnh bên trong và bên ngoài trước khi xây dựng chiến lược.

Điểm hòa vốn là mức sản lượng hoặc doanh thu mà tại đó tổng doanh thu bằng tổng chi phí (tổng chi phí cố định cộng tổng chi phí biến đổi). Tại điểm này, doanh nghiệp không lãi cũng không lỗ.

Henry Mintzberg xác định 3 nhóm vai trò quản trị chính: Quan hệ con người, Thông tin và Quyết định. Vai trò kỹ thuật không được Mintzberg đề cập trong mô hình của ông.

Ăn không ngồi rồi (social loafing) là hiện tượng khi một số cá nhân trong nhóm giảm bớt nỗ lực cá nhân của mình vì họ cảm thấy trách nhiệm bị chia sẻ và không bị đánh giá riêng lẻ như khi làm việc độc lập.

Phân khúc thị trường là quá trình chia thị trường tổng thể thành các phân khúc nhỏ hơn, đồng nhất hơn về nhu cầu, đặc điểm hoặc hành vi mua, để doanh nghiệp có thể tập trung nguồn lực và xây dựng chiến lược marketing phù hợp cho từng phân khúc.

MBO là phương pháp quản lý tập trung vào việc thiết lập mục tiêu cụ thể, có thể đo lường được, có tính thách thức nhưng có thể đạt được, liên quan đến thời gian và được chấp nhận bởi các bên liên quan. Hiệu suất được đánh giá dựa trên mức độ đạt được các mục tiêu này.

Rào cản ngữ nghĩa (semantic barriers) xuất phát từ sự khác biệt trong cách sử dụng và hiểu ngôn ngữ, bao gồm từ vựng, ngữ pháp, cách diễn đạt, và các yếu tố văn hóa ảnh hưởng đến ý nghĩa của thông điệp.

Kiểm soát dự phòng (feedforward control) là loại kiểm soát chủ động, được thực hiện trước khi hoạt động diễn ra để đảm bảo rằng các nguồn lực và quy trình được chuẩn bị đúng cách, từ đó ngăn ngừa sự cố.

Mục tiêu SMART là viết tắt của Specific (Cụ thể), Measurable (Đo lường được), Achievable (Khả thi), Relevant (Liên quan), và Time-bound (Có thời hạn). Chữ `R` đại diện cho `Relevant` - mục tiêu phải liên quan và phù hợp với mục tiêu chung của tổ chức.

Phong cách lãnh đạo dân chủ đặc trưng bởi sự tham gia của nhân viên, trao quyền và khuyến khích ý kiến đóng góp từ các thành viên trong nhóm.

Môi trường vĩ mô bao gồm các yếu tố bên ngoài doanh nghiệp và không thể kiểm soát được như kinh tế, công nghệ, văn hóa - xã hội, chính trị - pháp luật, tự nhiên. Cơ cấu tổ chức là yếu tố thuộc môi trường bên trong doanh nghiệp.

Giao tiếp (communication) là quá trình truyền đạt và tiếp nhận thông tin, bao gồm việc đảm bảo thông điệp được gửi đi và nhận lại một cách chính xác và hiệu quả.

Lý thuyết kỳ vọng cho rằng động lực làm việc của nhân viên phụ thuộc vào ba yếu tố: kỳ vọng (expectancy - tin rằng nỗ lực sẽ dẫn đến hiệu suất), phương tiện (instrumentality - tin rằng hiệu suất sẽ dẫn đến phần thưởng), và giá trị (valence - giá trị của phần thưởng đối với cá nhân).

Quản trị khoa học của Taylor tập trung vào việc tăng năng suất lao động bằng cách phân tích công việc thành các bước nhỏ, tìm ra cách tốt nhất để thực hiện mỗi bước, và tiêu chuẩn hóa quy trình làm việc.