Đề 15 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Nghiệp vụ ngân hàng

Ngân hàng hợp tác xã thuộc sở hữu và kiểm soát bởi các thành viên hợp tác xã (thường là các tổ chức hoặc cá nhân có chung lợi ích, ví dụ như nông dân, người lao động). Mục tiêu chính là phục vụ lợi ích của thành viên, không chỉ tối đa hóa lợi nhuận.

Rủi ro thanh khoản là rủi ro ngân hàng không có đủ tiền mặt hoặc tài sản có tính thanh khoản cao để đáp ứng các nghĩa vụ thanh toán ngắn hạn khi đến hạn, như rút tiền gửi của khách hàng hoặc trả nợ vay.

Ngân hàng đầu tư (Investment Bank) chuyên về các dịch vụ tài chính phức tạp, liên quan đến thị trường vốn và các giao dịch lớn, khác với ngân hàng bán lẻ tập trung vào dịch vụ cho cá nhân và doanh nghiệp nhỏ.

Ngân hàng đại lý là dịch vụ mà một ngân hàng (ngân hàng đại lý) cung cấp dịch vụ cho một ngân hàng khác (ngân hàng được ủy thác), thường là ngân hàng ở nước ngoài, để ngân hàng được ủy thác có thể cung cấp dịch vụ cho khách hàng của mình ở quốc gia mà ngân hàng đại lý hoạt động.

Ngân hàng tư nhân (private banking) là dịch vụ ngân hàng cao cấp, chuyên biệt, được thiết kế để phục vụ các khách hàng cá nhân có thu nhập cao và tài sản lớn, có nhu cầu quản lý tài sản, đầu tư và các dịch vụ tài chính phức tạp.

Hệ số CAR là chỉ số đo lường mức độ an toàn vốn của ngân hàng, thể hiện tỷ lệ giữa vốn tự có và tài sản có rủi ro điều chỉnh. CAR càng cao, ngân hàng càng an toàn về vốn.

Bút toán ghi nợ (debit entry) là nghiệp vụ kế toán làm giảm số dư tài khoản ngân hàng. Ví dụ, khi khách hàng rút tiền hoặc thanh toán hóa đơn, ngân hàng sẽ thực hiện bút toán ghi nợ vào tài khoản của khách hàng.

E-banking mang lại sự tiện lợi và nhanh chóng, cho phép khách hàng giao dịch mọi lúc mọi nơi, 24/7. Tuy nhiên, không giảm thiểu hoàn toàn rủi ro và có thể có những rủi ro bảo mật nhất định nếu không sử dụng cẩn thận.

Repo (Repurchase Agreement) là giao dịch mua lại có kỳ hạn. Khi ngân hàng trung ương thực hiện repo với ngân hàng thương mại, tức là ngân hàng trung ương mua giấy tờ có giá từ ngân hàng thương mại và cam kết bán lại sau một thời gian, cung cấp vốn ngắn hạn cho ngân hàng thương mại.

Chuyển tiền bằng điện (TT) là phương thức thanh toán đơn giản, ngân hàng chỉ thực hiện lệnh chuyển tiền. Trong khi đó, L/C và nhờ thu, ngân hàng có vai trò nhất định trong việc đảm bảo thanh toán hoặc thu hộ tiền.

Dự phòng rủi ro là khoản tiền được trích lập để dự phòng cho các khoản nợ có khả năng không thu hồi được (nợ xấu). Khi nợ xấu thực sự xảy ra, ngân hàng sẽ sử dụng khoản dự phòng này để bù đắp tổn thất.

Nghiệp vụ thị trường mở (OMO) là công cụ chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương để điều chỉnh lượng tiền cung ứng thông qua việc mua bán giấy tờ có giá ngắn hạn trên thị trường mở.

Phân tích tín dụng là quá trình ngân hàng đánh giá mức độ tín nhiệm và khả năng trả nợ của khách hàng vay vốn trước khi quyết định cấp tín dụng, nhằm giảm thiểu rủi ro tín dụng.

Rủi ro tín dụng, tức rủi ro khách hàng không trả được nợ, phát sinh trực tiếp và chủ yếu từ nghiệp vụ cho vay. Ngân hàng có thể gặp rủi ro tín dụng trong bảo lãnh nhưng mức độ thấp hơn so với cho vay trực tiếp.

Điểm khác biệt cơ bản là nguồn tiền sử dụng. Thẻ ghi nợ liên kết trực tiếp với tài khoản tiền gửi của khách hàng, sử dụng tiền có sẵn. Thẻ tín dụng cho phép chi tiêu trước, trả tiền sau, sử dụng hạn mức tín dụng ngân hàng cấp.

Trong nghiệp vụ bảo lãnh, ngân hàng (Guarantor) đứng ra cam kết với bên thụ hưởng (Beneficiary) về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của bên được bảo lãnh (Principal) nếu bên được bảo lãnh không thực hiện được.

Rủi ro hoạt động phát sinh từ các vấn đề nội tại của ngân hàng, như lỗi hệ thống, sai sót của con người, gian lận nội bộ, hoặc quy trình nghiệp vụ không hiệu quả. Các lựa chọn khác liên quan đến rủi ro thị trường (lãi suất, tỷ giá) hoặc rủi ro tín dụng (khách hàng không trả nợ).

Lãi suất cơ bản (prime rate) là lãi suất ưu đãi nhất mà ngân hàng áp dụng cho khách hàng tốt nhất của mình, thường là các doanh nghiệp lớn, có uy tín cao. Các loại lãi suất cho vay khác thường được cộng thêm biên độ rủi ro so với lãi suất cơ bản.

Chức năng trung gian tín dụng cốt lõi của ngân hàng là thu hút vốn nhàn rỗi từ người gửi và cung cấp vốn cho người có nhu cầu vay, kết nối hai nhóm đối tượng này.

Dự trữ bắt buộc là tỷ lệ tiền mặt mà ngân hàng thương mại phải duy trì trên tài khoản tại ngân hàng trung ương so với tổng tiền gửi. Thay đổi tỷ lệ dự trữ bắt buộc ảnh hưởng trực tiếp đến lượng tiền mà ngân hàng thương mại có thể cho vay, từ đó kiểm soát khả năng tạo tiền của hệ thống.

Điểm khác biệt lớn nhất về đối tượng phục vụ. Tổ chức tài chính vi mô (Microfinance Institution - MFI) tập trung cung cấp dịch vụ tài chính cho người có thu nhập thấp và doanh nghiệp siêu nhỏ, những đối tượng thường khó tiếp cận dịch vụ ngân hàng truyền thống.

Ngân hàng số (digital bank) hoạt động chủ yếu hoặc hoàn toàn trên nền tảng trực tuyến, không có hoặc có rất ít chi nhánh vật lý. Điều này giúp giảm chi phí vận hành và cung cấp dịch vụ nhanh chóng, tiện lợi qua kênh số.

‘5 chữ C’ trong đánh giá tín dụng là: Character (Tính cách/Uy tín), Capacity (Năng lực trả nợ), Capital (Vốn), Collateral (Tài sản đảm bảo), Conditions (Điều kiện kinh tế/thị trường). `Cạnh tranh` không nằm trong bộ tiêu chí này.

Chiết khấu thương phiếu là nghiệp vụ ngân hàng mua lại thương phiếu (giấy nhận nợ) chưa đến hạn thanh toán từ người thụ hưởng với giá thấp hơn giá trị danh nghĩa. Giá trị thương phiếu và thời gian đáo hạn còn lại là yếu tố chính để xác định giá trị chiết khấu.

KYC (Know Your Customer) là nguyên tắc nhận biết và xác minh thông tin khách hàng, nhằm mục tiêu chính là phòng chống rửa tiền (AML) và tài trợ khủng bố (CFT), đảm bảo tính minh bạch và an toàn trong hoạt động ngân hàng.

Các tổ chức thẻ quốc tế như Visa, Mastercard xây dựng và vận hành mạng lưới thanh toán thẻ trên toàn cầu, kết nối các ngân hàng thành viên và điểm chấp nhận thẻ, đảm bảo giao dịch thẻ diễn ra thông suốt.

Tài sản đảm bảo được sử dụng để giảm thiểu rủi ro tín dụng cho ngân hàng. Trong trường hợp người vay không trả được nợ, ngân hàng có quyền xử lý tài sản đảm bảo để thu hồi vốn vay.

Cho vay chiết khấu là nghiệp vụ sử dụng vốn của ngân hàng, không phải huy động vốn. Các hoạt động còn lại đều là hình thức ngân hàng huy động vốn từ các nguồn khác nhau.

Kinh doanh ngoại hối giúp ngân hàng kiếm lợi nhuận từ việc mua bán các loại ngoại tệ khác nhau dựa trên biến động tỷ giá. Đồng thời, cung cấp dịch vụ mua bán, chuyển đổi ngoại tệ cho khách hàng có nhu cầu.

Ủy thác đầu tư là dịch vụ ngân hàng quản lý tài sản và thực hiện đầu tư theo ủy quyền của khách hàng, có thể là cá nhân hoặc tổ chức. Ngân hàng sẽ thay mặt khách hàng thực hiện các quyết định đầu tư phù hợp với mục tiêu và khẩu vị rủi ro của khách hàng.