Đề 7 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Quản trị chuỗi cung ứng

Trung tâm phân phối là một cơ sở kho bãi chiến lược, nơi hàng hóa được nhận từ nhiều nguồn khác nhau, lưu trữ tạm thời, sau đó được xử lý (gom hàng, phân loại, đóng gói) và vận chuyển đến các điểm đến khác nhau, thường là khách hàng hoặc các điểm bán lẻ. Nó là một mắt xích quan trọng trong mạng lưới phân phối.

Dự báo định lượng dựa trên dữ liệu số liệu lịch sử và sử dụng các kỹ thuật thống kê, toán học để dự đoán nhu cầu trong tương lai. Các phương pháp định tính dựa trên ý kiến chủ quan, kinh nghiệm và đánh giá của con người.

Mô hình Agile SCM được thiết kế để ứng phó với sự không chắc chắn và thay đổi nhanh chóng. Nó phù hợp với các sản phẩm có nhu cầu khó dự đoán, vòng đời sản phẩm ngắn (thời trang, công nghệ), hoặc các sản phẩm được tùy chỉnh theo yêu cầu của khách hàng. Ngược lại, mô hình `Lean` (Tinh gọn) phù hợp với sản phẩm có nhu cầu ổn định.

Outsourcing là việc doanh nghiệp quyết định thuê một tổ chức bên ngoài (thứ ba) để thực hiện một hoặc nhiều hoạt động kinh doanh cụ thể, thay vì tự mình thực hiện. Trong SCM, outsourcing có thể bao gồm vận chuyển, kho bãi, sản xuất, v.v.

Khả năng phục hồi chuỗi cung ứng (Supply Chain Resilience) là khả năng của chuỗi cung ứng trong việc chống chịu, ứng phó, và nhanh chóng phục hồi về trạng thái hoạt động bình thường sau khi bị gián đoạn bởi các sự kiện bất ngờ như thiên tai, dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế, hoặc các rủi ro khác. Nó bao gồm khả năng dự phòng, thích ứng, và phục hồi.

Chiến lược Hedging trong quản lý rủi ro SCM bao gồm việc thực hiện các hành động chủ động để giảm thiểu hoặc trung hòa các tác động tiêu cực tiềm ẩn của rủi ro. Ví dụ, đa dạng hóa nguồn cung ứng, sử dụng hợp đồng dài hạn, hoặc dự trữ hàng tồn kho để đối phó với rủi ro gián đoạn nguồn cung.

Thời gian giao hàng trung bình (Lead time) là một KPI quan trọng để đánh giá hiệu quả của hoạt động vận chuyển và logistics. Nó đo lường khoảng thời gian từ khi đơn hàng được đặt đến khi hàng hóa được giao đến tay khách hàng. Các KPI khác không liên quan trực tiếp đến hiệu quả vận chuyển.

CPFR là một mô hình hợp tác trong SCM, khuyến khích các đối tác trong chuỗi cung ứng (nhà sản xuất, nhà phân phối, nhà bán lẻ) chia sẻ thông tin về kế hoạch, dự báo nhu cầu, và dữ liệu bán hàng để cùng nhau lập kế hoạch và quản lý hàng tồn kho hiệu quả hơn. Mục tiêu là giảm thiểu hiệu ứng Bullwhip và cải thiện hiệu suất tổng thể của chuỗi cung ứng.

Mục tiêu cốt lõi của SCM là tạo ra giá trị vượt trội cho khách hàng thông qua việc phối hợp hiệu quả các hoạt động trong chuỗi, từ đó giúp doanh nghiệp đạt được lợi thế cạnh tranh lâu dài.

Six Sigma là một phương pháp quản lý chất lượng tập trung vào việc giảm thiểu sai sót và biến động trong các quy trình kinh doanh. Mục tiêu của Six Sigma là đạt được mức chất lượng rất cao, với tỷ lệ sai sót cực kỳ thấp (3.4 lỗi trên một triệu cơ hội). Trong SCM, Six Sigma có thể được áp dụng để cải thiện chất lượng sản phẩm, quy trình sản xuất, logistics, và dịch vụ khách hàng.

Chuỗi cung ứng linh hoạt được xây dựng để ưu tiên tốc độ và khả năng thích ứng, nhằm đáp ứng nhanh chóng và hiệu quả với sự biến động của nhu cầu thị trường hoặc các sự kiện bất ngờ. Chuỗi cung ứng hiệu quả tập trung vào tối ưu chi phí.

Khả năng hiển thị chuỗi cung ứng là khả năng các bên liên quan trong chuỗi cung ứng có thể truy cập và theo dõi thông tin quan trọng về trạng thái và tiến trình của hàng hóa, đơn hàng, hàng tồn kho, vận chuyển, và các sự kiện liên quan khác trong thời gian thực. Điều này giúp cải thiện hiệu quả, phản ứng nhanh hơn với sự cố, và ra quyết định tốt hơn.

Vận tải đường sắt có ưu điểm về chi phí thấp và khả năng vận chuyển khối lượng lớn hàng hóa trên khoảng cách dài, đặc biệt phù hợp cho các loại hàng hóa như than đá, quặng, nông sản, và container. Đường biển cũng tương tự nhưng chậm hơn, đường hàng không nhanh nhưng chi phí cao, đường bộ linh hoạt cho khoảng cách ngắn và trung bình.

IoT cho phép kết nối các thiết bị, cảm biến, phương tiện vận tải, và cơ sở hạ tầng trong chuỗi cung ứng, tạo ra dòng dữ liệu liên tục về vị trí, trạng thái, điều kiện môi trường của hàng hóa. Điều này giúp cải thiện khả năng theo dõi, tối ưu hóa lộ trình vận chuyển, quản lý hàng tồn kho hiệu quả hơn, và nâng cao hiệu suất hoạt động logistics.

FIFO (Nhập trước, Xuất trước) là một phương pháp quản lý kho, trong đó hàng hóa được nhập kho trước sẽ được xuất kho trước. Phương pháp này đặc biệt quan trọng đối với các sản phẩm dễ hư hỏng, có hạn sử dụng, hoặc sản phẩm thời trang, để tránh hàng hóa bị lỗi thời, hư hỏng, hoặc giảm giá trị do tồn kho quá lâu.

JIT là một chiến lược quản lý hàng tồn kho nhằm giảm thiểu chi phí tồn kho bằng cách chỉ nhận hàng hóa khi chúng thực sự cần thiết cho quá trình sản xuất hoặc bán hàng, tránh tình trạng dư thừa và lãng phí.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và nhận thức về môi trường và xã hội ngày càng tăng, các doanh nghiệp ngày càng chú trọng đến tính bền vững và trách nhiệm xã hội trong chuỗi cung ứng. Ngoài việc tối ưu chi phí và hiệu quả, các yếu tố như tác động môi trường, điều kiện lao động, đạo đức kinh doanh, và sự minh bạch cũng trở thành những tiêu chí quan trọng trong quyết định địa điểm sản xuất và phân phối.

Giao hàng chặng cuối (last-mile delivery) là giai đoạn cuối cùng và thường tốn kém nhất trong quá trình vận chuyển, đặc biệt trong thương mại điện tử. Đó là quá trình vận chuyển hàng hóa từ trung tâm phân phối, kho bãi, hoặc cửa hàng gần nhất đến địa chỉ cụ thể của người tiêu dùng cuối cùng.

Hậu cần (logistics) là một phần quan trọng của SCM, tập trung vào việc lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát hiệu quả, hiệu suất của dòng chảy và lưu trữ hàng hóa, dịch vụ và thông tin liên quan giữa điểm xuất xứ và điểm tiêu thụ để đáp ứng yêu cầu của khách hàng.

Hiệu ứng Bullwhip là hiện tượng nhu cầu biến động ít ở đầu chuỗi cung ứng (khách hàng) nhưng lại trở nên biến động mạnh hơn khi lan truyền ngược dòng lên các nhà bán lẻ, nhà phân phối, nhà sản xuất, và nhà cung cấp nguyên vật liệu. Điều này gây ra sự thiếu hiệu quả, chi phí cao và khó khăn trong việc lập kế hoạch.

Chuỗi cung ứng tập trung vào các tổ chức trực tiếp tham gia vào việc tạo ra và phân phối sản phẩm đến khách hàng cuối cùng. Đối thủ cạnh tranh không phải là một thành phần cấu trúc của một chuỗi cung ứng cụ thể, mặc dù họ có thể ảnh hưởng đến các quyết định SCM.

Số hóa chuỗi cung ứng là xu hướng chuyển đổi các quy trình chuỗi cung ứng truyền thống sang các quy trình kỹ thuật số, thông qua việc ứng dụng rộng rãi các công nghệ tiên tiến như Internet of Things (IoT), Trí tuệ nhân tạo (AI), Dữ liệu lớn (Big Data), Blockchain, Điện toán đám mây (Cloud Computing), và tự động hóa. Mục tiêu là tạo ra chuỗi cung ứng thông minh, linh hoạt, hiệu quả và có khả năng thích ứng cao.

Quản trị chuỗi cung ứng xanh tập trung vào việc giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường từ các hoạt động chuỗi cung ứng, bao gồm thiết kế sản phẩm thân thiện môi trường, sử dụng nguyên liệu tái chế, giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng, và quản lý chất thải hiệu quả. Mục tiêu là đạt được sự cân bằng giữa hiệu quả kinh tế, môi trường và xã hội, hướng tới phát triển bền vững.

Hệ thống ERP là một giải pháp phần mềm tích hợp, giúp doanh nghiệp quản lý và tự động hóa nhiều quy trình kinh doanh quan trọng, bao gồm quản lý tài chính, nhân sự, sản xuất, bán hàng, mua hàng, và đặc biệt là các hoạt động chuỗi cung ứng. ERP cung cấp một nền tảng thông tin chung, giúp cải thiện sự phối hợp và hiệu quả hoạt động trong toàn doanh nghiệp và chuỗi cung ứng.

Quan hệ đối tác mạnh mẽ với nhà cung cấp giúp cải thiện sự tin cậy, minh bạch và phối hợp trong chuỗi cung ứng. Điều này dẫn đến giảm rủi ro gián đoạn nguồn cung, cải thiện chất lượng nguyên vật liệu và sản phẩm, và có thể dẫn đến cải tiến quy trình và giảm chi phí trong dài hạn.

Blockchain cung cấp một sổ cái phân tán, bất biến, cho phép ghi lại và theo dõi thông tin về sản phẩm và giao dịch trong suốt chuỗi cung ứng một cách minh bạch và an toàn, tăng cường khả năng truy xuất nguồn gốc và giảm gian lận.

Mô hình SCOR chia chuỗi cung ứng thành 5 quy trình chính: Plan, Source, Make, Deliver, Return. Quy trình `Make` tập trung vào các hoạt động sản xuất, bao gồm lập kế hoạch sản xuất, lên lịch trình, thực hiện sản xuất, kiểm soát chất lượng và quản lý cơ sở vật chất sản xuất.

Chiến tranh thương mại, mặc dù có ảnh hưởng lớn đến kinh tế toàn cầu và có thể tác động đến chuỗi cung ứng quốc tế, nhưng bản thân nó không phải là một loại rủi ro trực tiếp trong quản trị chuỗi cung ứng ở cấp độ doanh nghiệp. Các rủi ro khác (gián đoạn nguồn cung, biến động nhu cầu, chất lượng) là những rủi ro SCM cốt lõi.

Mặc dù đa dạng hóa nhà cung cấp (multiple sourcing) thường được khuyến khích để giảm rủi ro, nhưng single sourcing có thể có lợi trong một số tình huống. Khi lựa chọn nhà cung cấp duy nhất, doanh nghiệp có thể xây dựng mối quan hệ đối tác chặt chẽ hơn, chia sẻ thông tin, hợp tác phát triển sản phẩm, và đạt được chất lượng tốt hơn nhờ sự tập trung và chuyên môn hóa của nhà cung cấp.

Quản trị chuỗi cung ứng (SCM) bao gồm việc hoạch định, thực hiện và kiểm soát tất cả các hoạt động liên quan đến dòng chảy và chuyển đổi hàng hóa từ khâu nguyên liệu thô đến sản phẩm cuối cùng đến tay người tiêu dùng, bao gồm cả dòng thông tin liên quan.